Wees je bewust van de invloed van de relationele wereld op hoe je jezelf waarneemt. Het is een voorwaarde om tot een gelijkmoedige kijk op jezelf te komen.
Lees het hele artikel gratisPsychotherapeuten ontwikkelen een professionele identiteit langs vier posities: identificatie, de-identificatie, authenticiteit en originaliteit. Deze posities zijn alle vier van belang wanneer ze met elkaar verbonden blijven. De context van de gestandaardiseerde geestelijke gezondheidszorg (ggz) kan ervoor zorgen dat therapeuten stagneren in een van de posities, waardoor ideeën ideologieën worden. De psychotherapeut kan dit zelf voorkomen door te blijven leren, altijd open te staan voor nieuwe gedachten, maar ook altijd op authentieke en originele wijze zelf te blijven denken, in verbinding met anderen.
Trefwoorden: identiteitsontwikkeling van de psychotherapeut, identificatie, de-identificatie, authenticiteit, originaliteit.
Het Tijdschrift Kinder- & Jeugdpsychotherapie is gratis voor leden, niet-leden kunnen een enkele editie kopen voor € 17,- plus verzendkosten.
N.B. Sinds 2024 wordt het tijdschrift uitgegeven door Boom Uitgevers. Nummers vanaf 2024 kunnen worden besteld via medisch@boom.nl
Bestel - of - Log inIk ben ik, en jij bent jij
bewust van de invloed van de relationele wereld op hoe je jezelf waarneemt. Het is een voorwaarde om tot een gelijkmoedige kijk op jezelf te komen. Voorwoord van Martine van Dongen-Boomsma.
De ontwikkeling van identiteit
Ontwikkelen van een samenhangende identiteit is een van de belangrijkste ontwikkelingstaken in de tienertijd – Susan Branje en Lisanne de Moor.
De identiteit van de psychotherapeut
Om niet te stagneren in de ontwikkeling van je professionele identiteit: altijd zelf blijven denken, in verbinding met anderen. Essay door Marc Hamburger.
Persoonlijkheidsfunctioneren
Persoonlijkheidsfunctioneren kun je meten met de Level of Personality Functioning Scale (LPFS). Joost Hutsebaut over dit instrument en hoe je identiteit kunt versterken bij pubers.
Genderidentiteit
Wat zijn genderidentiteit, genderrollen, genderincongruentie en genderdysforie? Wat zijn de dilemma’s in de genderzorg? En wat valt er te verbeteren aan de samenwerking in de genderzorg? – Esther Leuning en Chris Verhaak.
Mentaliseren
Kwetsbare jongeren ervaren een stabieler zelf en krijgen meer greep op interpersoonlijke situaties, dankzij een behandeling vanuit een mentaliserend perspectief – Dineke Feenstra, Melissa Remeeus en Maaike Smits.
Verhaeghes ‘Identiteit’
Het veelbesproken boek van Paul Verhaeghe: de besprekingen besproken – Rob Siebes.
Wees je bewust van de invloed van de relationele wereld op hoe je jezelf waarneemt. Het is een voorwaarde om tot een gelijkmoedige kijk op jezelf te komen.
Lees het hele artikel gratisEen van de belangrijkste ontwikkelingstaken in de tienertijd is het ontwikkelen van een samenhangende identiteit. Identiteitsontwikkeling tijdens de tienertijd wordt gekenmerkt door zowel systematische rijping als substantiële
stabiliteit. Dit artikel bespreekt de ontwikkeling van identiteit op individueel niveau en de rol daarin van dagelijkse ervaringen, levensgebeurtenissen en belangrijke overgangen. Ook wordt besproken hoe optimale
identiteitsontwikkeling is ingebed in kwalitatief sterke gezinsrelaties en vriendschappen waarin constructieve narratieve processen plaatsvinden. Ten slotte wordt ingegaan op de rol van identiteit in psychosociale aanpassing en psychopathologie.
Trefwoorden: tienertijd, identiteit, relationele context, interne processen, microprocessen.
Psychotherapeuten ontwikkelen een professionele identiteit langs vier posities: identificatie, de-identificatie, authenticiteit en originaliteit. Deze posities zijn alle vier van belang wanneer ze met elkaar verbonden blijven. De context van de gestandaardiseerde geestelijke gezondheidszorg (ggz) kan ervoor zorgen dat therapeuten stagneren in een van de posities, waardoor ideeën ideologieën worden. De psychotherapeut kan dit zelf voorkomen door te blijven leren, altijd open te staan voor nieuwe gedachten, maar ook altijd op authentieke en originele wijze zelf te blijven denken, in verbinding met anderen.
Trefwoorden: identiteitsontwikkeling van de psychotherapeut, identificatie, de-identificatie, authenticiteit, originaliteit.
Met behulp van een schaal om het persoonlijkheidsfunctioneren te meten (de Level of Personality Functioning Scale, LPFS) laat de auteur zien hoe identiteit opgevat en gedefinieerd wordt en hoe beperkingen in identiteit worden geformuleerd. Hij belicht de achtergrond van dit instrument en bekijkt onderzoek waarin het gebruikt werd om de niveaus van identiteit te meten bij kwetsbare jongeren. Na een toelichting van de vijf niveaus op de LPFS-schaal, geeft dit artikel een behandelaar enkele aanknopingspunten om ‘identiteit’ te versterken bij pubers, rekening houdend met het niveau van de beperkingen.
Trefwoorden: identiteit, adolescenten, persoonlijkheidsfunctioneren, persoonlijkheidsstoornissen.
Deze bijdrage gaat over genderidentiteit en genderrollen. De auteurs geven een definitie en laten zien welke theorieën er zijn over het ontstaan van genderidentiteit. De conclusie is dat genderidentiteit ontstaat door een uitwisseling tussen intrapersoonlijke en interpersoonlijke processen, en interactie van de persoon met zijn omgeving. Belangrijke onderliggende mechanismen zijn identificatie en separatie, zoals beschreven door Paul Verhaeghe in zijn boek ‘Identiteit’ (Verhaeghe, 2012). Aan de orde komen de begrippen genderincongruentie en genderdysforie zoals die in de DSM-5 zijn beschreven (American Psychiatric Association, 2013). Twee casusbeschrijvingen tonen de samenwerking tussen de (s)ggz ((specialistische) geestelijke gezondheidszorg) en de specialistische genderpoli’s met betrekking tot de behandeling van comorbide problematiek bij genderdysforie. De auteurs benoemen dilemma’s in de genderzorg en tekortkomingen in de (specialistische) jeugd-ggz. De bijdrage sluit af met concrete tips en aanbevelingen om de kloof tussen specialistische teams van genderzorg en de (specialistische) jeugd-ggz te dichten, inclusief enkele bruikbare materialen en hulpmiddelen.
Trefwoorden: genderidentiteitsontwikkeling, genderrollen, identificatie, separatie, genderincongruentie, genderdysforie, specialistische jeugd-ggz.
Het begrip ‘mentaliseren’ verwijst naar het vermogen om je eigen gedrag of dat van anderen te begrijpen, in termen van gevoelens, gedachten, verlangens en bedoelingen (Bateman & Fonagy, 2019). Mentaliseren helpt ons om grip te houden op onze emoties, en om een stabiel gevoel van zelf te ervaren. Het helpt ons ook bij het aangaan en onderhouden van constructieve relaties. We weten dat het moeilijker is om te mentaliseren als de spanning toeneemt. Juist in de adolescente en juist ook in die interpersoonlijke context komt mentaliseren onder druk te staan. In dit artikel nemen we de lezer mee in belangrijke begrippen die samenhangen met mentaliseren. We maken een uitstapje naar de mensen bij wie het mentaliseren vaak snel verloren raakt (personen met een borderlinepersoonlijkheidsstoornis). Vervolgens leggen we de link naar de adolescentie, de vele veranderingen waardoor mentaliseren onder druk komt te staan en de link naar de kwetsbare jongeren. Ten slotte bespreken we een behandelingsprogramma dat vanuit een mentaliserend perspectief kwetsbare jongeren helpt om een stabieler zelf te gaan ervaren en meer grip te krijgen op interpersoonlijke situaties. We sluiten af met de eerste bevindingen van dit behandelingsprogramma.
Trefwoorden: adolescentie, mentaliseren, mentalization-based treatment, persoonlijkheidsstoornis.