Mensen hechten over het algemeen veel waarde aan het behoud van een positieve zelfwaardering en het vermijden van negatieve zelfgevoelens. Zelfbewuste emoties zoals schaamte, trots, gêne en schuld zetten aan tot zelfevaluatie. Zelfregulatiestrategieën spelen daarbij een belangrijke rol. De aard van de zelfregulatiestrategie die iemand hanteert om de zelfwaardering op peil is te houden hangt ervan af of er sprake is van een gezonde of kwetsbare zelfwaardering. Zelfacceptatie minimaliseert de effecten van falen en tekortschieten, terwijl een defensieve zelfregulatiestijl alleen een tijdelijke verlichting is in het voorkomen van negatieve zelfbewuste emoties. Een belangrijke taak van de psychotherapeut is het bijsturen van de kwetsbare zelfwaardering door het stimuleren van meer adaptieve zelfregulatiestrategieën.
Lees het hele artikel gratisHet Tijdschrift Kinder- & Jeugdpsychotherapie is gratis voor leden, niet-leden kunnen een enkele editie kopen voor € 17,- plus verzendkosten.
N.B. Sinds 2024 wordt het tijdschrift uitgegeven door Boom Uitgevers. Nummers vanaf 2024 kunnen worden besteld via medisch@boom.nl
Bestel - of - Log inDe recentste Wetenschappelijke Conferentie van de VKJP vond plaats op 19 en 20 september 2014, aan de vooravond van de transitie van de jeugdzorg naar gemeentes. Er hebben zich enorme veranderingen voorgedaan en de psychotherapie gericht op jeugdigen moet haar positie opnieuw vinden. Enerzijds is het van belang om zo goedkoop mogelijke zorg te bieden, waarbij richtlijnen kunnen zorgen voor efficiëntie en kwaliteitswaarborging. Anderzijds bestaat het gevaar dat door controledrang en onwetendheid van ambtenaren de deskundigheid van psychotherapeuten en het proces van psychotherapie ongezien blijven. Het is daarom zaak de meerwaarde van psychotherapie duidelijk aan het licht te brengen, waarbij de richtlijnen rekening blijven houden met de complexiteit van de problematiek bij de gespecialiseerde zorg en een ontwikkelingsperspectief waarborgt.
Vanaf de prenatale periode is er vermogen tot zelfregulering, maar dit is summier en dit zal de eerste levensjaren zo blijven. Het zijn vooral de ouders die dan voor emotieregulering moeten zorgen. Naarmate zij dit met meer gevoel voor hun kind doen, zal dit een betere zelfregulering ontwikkelen. Maar wanneer het kind in aanleg beschikt over minder goede capaciteiten tot emotieregulering, zal dit niet altijd kunnen worden gecompenseerd. Het kan er toe leiden dat de opvoedkundige stijl minder sensitief wordt, op gevaar af dat een toevallige passant de zwakke emotieregulering van het kind daaraan toeschrijft.
Mensen hechten over het algemeen veel waarde aan het behoud van een positieve zelfwaardering en het vermijden van negatieve zelfgevoelens. Zelfbewuste emoties zoals schaamte, trots, gêne en schuld zetten aan tot zelfevaluatie. Zelfregulatiestrategieën spelen daarbij een belangrijke rol. De aard van de zelfregulatiestrategie die iemand hanteert om de zelfwaardering op peil is te houden hangt ervan af of er sprake is van een gezonde of kwetsbare zelfwaardering. Zelfacceptatie minimaliseert de effecten van falen en tekortschieten, terwijl een defensieve zelfregulatiestijl alleen een tijdelijke verlichting is in het voorkomen van negatieve zelfbewuste emoties. Een belangrijke taak van de psychotherapeut is het bijsturen van de kwetsbare zelfwaardering door het stimuleren van meer adaptieve zelfregulatiestrategieën.
Lees het hele artikel gratisHet in zorg krijgen en behandelen van adolescenten met een gereserveerde gehechtheidsstijl is vaak een enorme uitdaging. In deze levensfase waarin het verwerven van autonomie en loskomen van de primaire verzorgers belangrijke doelen zijn, is het opbouwen van een werkrelatie waarin de veiligheid en geborgenheid gevonden kan worden om jezelf beter te leren kennen, regelmatig een langdurig proces. In de adolescentenwerkgroep van het Nederlands Psychoanalytisch Instituut op de locatie in Utrecht is de afgelopen jaren nagedacht over een leidraad voor het behandelen van gereserveerd gehechte jongeren in de midden en late adolescentie. Aan de hand van een casus wordt een psychotherapeutische behandeling beschreven en enkele punten, die als leidraad voor de behandeling zouden kunnen dienen, gegeven. Anders dan bij volwassenen zal in deze behandelingen minder stilgestaan kunnen worden bij de relatie met ouders in het heden en verleden en roept de opbouw van een veilige gehechtheidsrelatie met de therapeut, die vaak wordt ervaren als ouderfiguur, veel weerstand op.
Kenmerkend voor veel kinderen met gedragsstoornissen is dat er problemen zijn in de sociale interactie. Om effectief te kunnen behandelen, is inzicht nodig in de factoren en mechanismen die de sociale interactieproblemen in stand houden. Dit artikel geeft een beschrijving van een model van sociale informatieverwerking en emotieregulatie. Vervolgens beschrijft het per stap in de sociale informatieverwerking welke afwijkingen kenmerkend zijn voor kinderen en jongeren met gedragsstoornissen. Waar zich afwijkingen voordoen verschilt per individu. Dat vraag dan ook om gedegen diagnostiek en interventies die passend zijn bij de specifieke kenmerken van het kind en zijn omgeving.
Er worden twee pubers aangemeld voor behandeling: Ruben van 13 jaar en Simon van 12 jaar. De moeder meldt ze per mail aan en we hebben er ook telefonisch contact over. De reden van aanmelding is dat ze angstklachten hebben en hun schoolprestaties beneden niveau zijn. De ouders zijn verwikkeld in een heftig verlopende scheiding, waarbij de kinderen eerst bij moeder woonden, daarna bij vader geplaatst werden door Jeugdzorg, en vorig jaar via de rechtbank weer bij moeder geplaatst zijn.
