Nieuwe beroepenstructuur in de psychologische zorg
Psychotherapeut erkend als specialist
De structuur van beroepen in de psychologische zorg gaat veranderen. Dit betekent voor de psychotherapeut erkenning van het vak als specialisme. En voor patiënten moet de nieuwe beroepenstructuur een veel overzichtelijker aanbod opleveren.
Hieraan is een jarenlange voorbereiding voorafgegaan, waarbij veel werk is verzet door de Nederlandse Vereniging voor Psychotherapie (NVP) en het Nederlands Instituut van Psychologen (NIP). Ook de VKJP is, sinds 2019, betrokken bij de onderhandelingen als lid van de federatie voor psychologen, psychotherapeuten en pedagogen P3NL. Minister van volksgezondheid Ernst Kuipers heeft zich positief uitgelaten over de voorgestelde vernieuwing en wil de aangepaste wet BIG (Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg) met ingang van 1 januari 2025 daaraan aanpassen. Hoe die aanpassingen precies uit zullen pakken is nog even afwachten.
Revolutionair
NVP-voorzitter Kirstin Hauber is blij met de “verschuiving naar het niveau van specialisme” en noemt deze verandering “revolutionair”. Bij de wetswijziging zal er voor gezondheidszorgpsychologen een nieuw ‘basisberoep’ worden gedefinieerd, de zogenoemde gezondheidszorgpsycholoog-generalist. In die basis worden waarschijnlijk de bestaande ‘aandachtsgebieden’ opgenomen. Zo kan een psycholoog kiezen voor het aandachtsgebied ‘kinderen en jeugd’, of voor ‘volwassenen en ouderen’. Ook de huidige kwalificatie ‘psycholoog kinderen en jeugd NIP’ wordt geïntegreerd in het basisberoep. Kinderen en jeugd noemt men een ‘doelgroepgebonden aandachtsgebied’; andere aandachtsgebieden betreffen bijvoorbeeld de methoden die deze psychologen toepassen. Veel is nog onduidelijk over de uiteindelijke formulering en ook over de eisen die zullen worden gesteld aan registratie, her- en bijscholing. Voor ‘zittende professionals’ is een overgangsregeling in de maak.
KP-PT en KNP
Het specialisme dat met zoveel enthousiasme wordt verwelkomd, krijgt de benaming klinisch psycholoog-psychotherapeut, waarvoor de afkorting KP-PT zonder twijfel in zwang zal raken. Een tweede specialisme is dat van de klinisch neuropsycholoog, de KNP. De verwachting is dat meer specialismen zullen volgen.
Of en hoe orthopedagogen(-generalist) en jeugdpsychiaters toegang krijgen tot het nieuwe ‘beroepengebouw’ is nog niet helemaal duidelijk. Wel is bekend dat jeugdpsychiaters, indien zij tevens psychotherapeut zijn, volgens het huidige voorstel gewoon meegaan in de overgangsregelingen. Hetzelfde geldt voor de orthopegagogen(-generalist) die tevens PT zijn. Voor degenen die niet tevens PT zijn (of daarvoor in opleiding) gelden geen overgangsregelingen en wordt de route dat men eerst een registratie dient te verkrijgen in het beroep gz-psycholoog-generalist, volgens de wettelijke eisen die voor de opleiding voor dit BIG-beroep gelden, om zich vervolgens te specialiseren tot PT.
De beoefenaars van het basisberoep en de specialisten zullen, met hun aandachtsgebieden, worden vastgelegd in een openbaar, landelijk kwaliteitsregister.
Eenvoudig en transparant
In de aanloop naar de invoering van de nieuwe structuur vindt nog allerlei onderzoek plaats, zowel door de overheid als door de beroepsgroepen zelf. Hun gezamenlijke doel was om een eenvoudige en transparante structuur van beroepentitels en kwaliteitsbewaking in het leven te roepen. Dat moet het woud van titels, kwaliteitsregisters en andere aanduidingen terugbrengen tot een overzichtelijk geheel, waarin patiënten en verwijzers veel beter hun weg kunnen vinden.
De NVP en het NIP publiceren op hun websites omvangrijke dossiers met alle details over de vereenvoudiging van de beroepenstructuur, zoals de achtergronden en tijdlijn, interviews en nieuws en de officiële documenten die overheid en beroepsorganisaties uitwisselen.
Hieronder met behulp van een video de uitleg over de nieuwe opzet (via YouTube):
- Lees de nieuwspagina van P3NL over de nieuwe beroepenstructuur.
- Ga naar het Dossier Beroepenstructuur bij de NVP.
- Bezoek de NIP-pagina ‘Academische beroepenstructuur in de psychologische zorg’.
- FAQ: bekijk de veel gestelde vragen over de beroepenstructuur.
- Lees de laatste nieuwsbrief van de Nederlandse Vereniging voor Psychotherapie over de beroepenstructuur.
Ik vind dit beschamend. Als OG zou ik nog een keer de bijna zelfde opleiding tot GZ moeten om toegang te krijgen tot de PT. En dit om het voor cliënten makkelijker te maken. Dit heeft niks met de cliënt te maken. In mijn jaren als behandelaar in de SGGZ heeft nog nooit een cliënt gevraagd welke titels ik allemaal heb. Het gaat toch om de therapeutische relatie. Dit gaat over een machtsstrijd op dames niveau.