Het verband tussen overgewicht en stresshormonen in het bloed

Tijdens haar promotieonderzoek bestudeerde Bibian van der Voorn het metabolisme van stresshormonen onder stressomstandigheden in het vroege leven en effecten op groei en ontwikkeling op latere leeftijd. Als obesitasarts en postdoctoraal onderzoeker bij het Obesitas Centrum Gezond Gewicht (CGG), Erasmus MC – Sophia Kinderziekenhuis in Rotterdam, verdiepte ze zich verder in deze materie. Ze deed onderzoek naar de diversiteit van fysieke en psychologische stress bij patiënten met complexe obesitas en naar de beste aanpak een gepersonaliseerde diagnostiek en behandeling. Zo hoopt ze ook beleidsaanbevelingen te kunnen gaan doen over zorg voor obesitas en bij te dragen aan de verbetering van de gezondheidszorg voor kinderen met overgewicht of obesitas. “Klinisch-translationeel onderzoek met interdisciplinaire samenwerkingen heeft mijn meeste interesse, omdat ik geloof dat deze holistische, evidencebased benadering de patiënt optimale gepersonaliseerde therapie biedt. Daarnaast is een patiëntgerichte benadering een noodzaak voor een effectief diagnostisch en behandeltraject”, zegt Van der Voorn op haar LinkedIn-pagina.

Langer haar, meer
cortisolgeschiedenis
Van der Voorns metingen van de hoeveelheid cortisol – het stresshormoon – in het lichaam vormen een verrassend concreet onderdeel van haar studie. Tegen Angele Severs van de website Zuivel & Gezondheid zei Van der Voorn: “Bij het Centrum Gezond Gewicht zijn we gespecialiseerd in onderzoek naar het stresshormoonmetabolisme. We meten daarbij onder andere het cortisolgehalte in het haar. Afhankelijk van de lengte van het haar geeft dat een mooi tijdsbeeld van het cortisolgehalte in het lichaam over een langere periode. Cortisol blijkt namelijk in het groeiende haar terecht te komen in een concentratie, die een afspiegeling vormt van het gehalte in het lichaam op dat moment, zonder verstoring van dagelijkse fluctuaties. Haar groeit gemiddeld met een centimeter per maand. Zo kunnen we dus iets zeggen over chronische blootstelling of aanpassingen aan het stresshormoonsysteem.”
Patiënten bij het obesitascentrum krijgen een zogenoemde gecombineerde leefstijlinterventie (GCI) aangeboden. Aandacht voor de hoeveelheid cortisol in het lichaam maakt daarvan onderdeel uit. Van der Voorn: “Bij aanvang van een GLI blijkt bij circa de helft van de deelnemers sprake van een verhoogde cortisolwaarde. Tijdens de GLI zien we dat het cortisolgehalte in haar bij een groot aantal deelnemers afneemt. De GLI heeft dus niet alleen effect op het lichaamsgewicht. Het lijkt erop dat de GLI meer systemen in balans kan brengen die eerder door overgewicht uit balans waren geraakt. Alleen het getal op de weegschaal zegt dus niet alles.”

Lees het hele interview met Van der Voorn op Zuivel & Gezondheid.

Luister naar het praatje van Van der Voorn over obesitasonderzoek bij het tv-programma The Biggest Losers.